PROZOPAGNOZJA


ZNACZENIE: Utrata zdolności rozpoznawania twarzy.


UŻYCIE: Prozopagnozja to zaburzenie percepcji wzrokowej polegające na upośledzonej zdolności rozpoznawania twarzy znajomych lub widzianych już osób, a w niektórych przypadkach także ich wyrazu emocjonalnego.

Cierpi na nią około 2 proc. ludzi. Zaburzenie to może mieć postać nabytą, w wyniku uszkodzenia mózgu, lub wrodzoną. 


PRZYKŁAD: Na prozopagnozję cierpi podobno Brad Pitt; nie zdziwcie się więc jeśli następnym razem na ulicy zachowa się jakby was nie znał.


ETYMOLOGIA: gr. prósōpon – twarz, maska + agnōsia – nieświadomość.

Photo by Pia Kafanke on Pexels.com

Reklama

EBULIOFOBIA


ZNACZENIE: Lęk przed bańkami.


UŻYCIE: Ebuliofobia może się objawiać zarówno w formie strachu przed bańkami, jakie ktoś puszcza w powietrzu, jak i tymi, jakie powstają na mydle czy są celowo robione w formie kąpielowej piany. Lęk najprawdopodobniej bierze się z nieprzyjemnego doświadczenia z bańkami w dzieciństwie, np. podtopienia się w wannie z pianą czy przewrócenia się w pogoni za latającymi w powietrzu bańkami.


PRZYKŁAD: Wspiął się na wyżyny romantyzmu: kupił szampana, róże, przygotował gorącą kąpiel w pianie… Nie mógł przewidzieć, że jego luba cierpi na ebuliofobię.


ETYMOLOGIA: łac. bulla – bańka.

Photo by Chevanon Photography on Pexels.com

OPSOMANIAK


ZNACZENIE: Osoba mająca obsesję na punkcie jakiegoś konkretnego rodzaju jedzenia.


UŻYCIE: Opsomania to rodzaj obsesji, która przejawia się ciągłą chęcią jedzenia konkretnej potrawy i/lub jedzenia. Może dotyczyć czegoś wyrafinowanego, np. trufli; sezonowego, np. szparagów; albo zupełnie trywialnej potrawy, np. jajecznicy.


PRZYKŁAD: Zadawał sobie retoryczne pytanie czy to, że kaszę z masłem może jeść trzy razy dziennie we wszystkie dni tygodnia to oznaka, że już jest opsomaniakiem czy jeszcze nie.


ETYMOLOGIA: gr. opson – przyprawianie.

KOULROFOBIA


ZNACZENIE: Lęk przed klaunami.


UŻYCIE: Koulrofobia jest najczęściej spotykana u dzieci. Dziwny wygląd klaunów, duże czerwone nosy i nienaturalne kolory włosów sprawiają, że wyglądają one tajemniczo i zdradliwie. Często początek leku wiąże się z byciem w przeszłości zaskoczonym/wystraszonym przez klauna.


PRZYKŁAD: Ponieważ cierpiała na koulrofobię, nigdy nie odważyła się pójść do cyrku.


ETYMOLOGIA: ang. coulrophobia – znaczenie jak wyżej, z greckiego koulro – ten, który chodzi na szczudłach (etymologia niepotwierdzona).

STRABIZM


ZNACZENIE: Inaczej zez.


UŻYCIE: Strabizm to wada oczu objawiająca się osłabieniem mięśni ocznych, co powoduje zmianę kąta patrzenia jednego oka względem drugiego. Efektem zeza jest zaburzenie widzenia stereoskopowego, czyli przestrzennego. Zeza można zniwelować za pomocą odpowiednich okularów i ćwiczeń, lub chirurgicznie.


PRZYKŁAD: Nie lubiła, że mówią o niej zezowata; „osoba ze strabizmem” brzmiało znacznie bardziej wyrafinowanie.


ETYMOLOGIA: łac. strabismus – znaczenie jak wyżej.

CYRKUMCYZJA


ZNACZENIE: Inaczej obrzezanie.


UŻYCIE: Cyrkumcyzja to zabieg usunięcia niektórych fragmentów zewnętrznych narządów płciowych mężczyzny. Najczęściej akt obrzezania polega na odcięciu części napletka. Odsetek populacji obrzezanych mężczyzn na świecie jest oceniany na około 20-30%, z czego większość ze względów religijnych lub kulturowych. Określenie to stosuje się również wobec zabiegu usunięcia całości lub części żeńskich zewnętrznych narządów płciowych.


PRZYKŁAD: Lekarz zapytał się czy był poddany cyrkumcyzji; nie znając słowa, nie potrafił udzielić odpowiedzi.


ETYMOLOGIA: łac. circumcisio – znaczenie jak wyżej.

FANTAZMAT


ZNACZENIE: Osoba, rzecz będąca wytworem czyjejś wyobraźni.


UŻYCIE: Fantazmat to rzecz, miejsce, zdarzenie, które zostało przez kogoś wymyślone. W języku psychoanalizy odpowiedzialna za fantazmaty fantazja to pewien wyobrażony scenariusz, w którym w sposób jawny lub ukryty osoba spełnia swoje życzenia.


PRZYKŁAD: Im dłużej go znała, tym nabierała głębszego przekonania, że znacząca część opowiadanych przez niego historii to fantazmaty.


ETYMOLOGIA: gr. phantasia – wyobraźnia.

PROZOPAGNOZJA


ZNACZENIE: Utrata zdolności rozpoznawania twarzy.


UŻYCIE: Prozopagnozja to zaburzenie percepcji wzrokowej polegające na upośledzonej zdolności rozpoznawania twarzy znajomych lub widzianych już osób, a w niektórych przypadkach także ich wyrazu emocjonalnego. Cierpi na nią około 2 proc. ludzi. Zaburzenie to może mieć postać nabytą, gdy pojawia się w wyniku uszkodzenia mózgu, lub wrodzoną. Osoby chore na prozopagnozję generalnie nie mają kłopotów ze wzrokiem, ani z zapamiętywaniem innych faktów. W szczególności nie jest u nich zaburzona pamięć dotycząca znajomych osób i potrafią oni rozpoznawać ludzi na podstawie informacji z innych źródeł niż twarz. Zwykle rozróżniają też poszczególne części twarzy, ale ich kształt i położenie u wszystkich ludzi wydaje się im jednakowe.


PRZYKŁAD: Na prozopagnozję cierpi podobno Brad Pitt; nie zdziwcie się więc jeśli następnym razem na ulicy uda, że was nie zna.


ETYMOLOGIA: gr. prósōpon – twarz, maska + agnōsia – nieświadomość.

OCHLOFOBIA


ZNACZENIE: Lęk przed tłumem.


UŻYCIE: Ochlofobia to kolejna ze społecznych fobii. Inne podobne to agorafobia, ablutofobia, ojkofobia czy akrofobia. Ochlofobii nie należy mylić z ochlokracją.


PRZYKŁAD: Jego ochlofobia ma pozytywną dla jego zdrowia stronę: jako że niekomfortowo czuje się w wypchanych autobusach, bardzo dużo chodzi i jeździ rowerem.


ETYMOLOGIA: gr. ókhlos – tłum.

EBULIOFOBIA


ZNACZENIE: Lęk przed bańkami.


UŻYCIE: Ebuliofobia może się objawiać zarówno w formie strachu przed bańkami, jakie ktoś puszcza w powietrzu, jak i tymi, jakie powstają na mydle czy są celowo robione w formie kąpielowej piany. Lęk najprawdopodobniej bierze się z nieprzyjemnego doświadczenia z bańkami w dzieciństwie, np. podtopienia się w wannie z pianą czy przewrócenia się w pogoni za latającymi w powietrzu bańkami.


PRZYKŁAD: Wspiął się na wyżyny romantyzmu: kupił szampana, róże, przygotował gorącą kąpiel w pianie… Nie mógł przewidzieć, że jego luba cierpi na ebuliofobię.


ETYMOLOGIA: łac. bulla – bańka.