Tag: żartobliwe

PAREIDOLIA

ZNACZENIE: Zjawisko dopatrywania się znanych kształtów w przypadkowych detalach, przeważnie przy pełnej świadomości ich nierzeczywistego charakteru.

UŻYCIE: Częstym źródłem pareidolii jest obserwacja chmury, która dla oglądającego przypomina kształtem postacie ludzi, zwierząt. Pareidolia może też dotyczyć zjawisk słuchowych – niektórzy odczytują tajne wiadomości, gdy puszczają nagrania głosu od tyłu.

PRZYKŁAD: Znanym przykładem pareidolii jest  dopatrywanie się wizerunku diabła we włosach królowej Elżbiety II na portrecie z kanadyjskich banknotów jednodolarowych z 1954 roku.

A tutaj kilka bardziej współczesnych przykładów zebranych przez BoredPanda.

ETYMOLOGIA: gr. para – zamiast + eidōlon – obraz, kształt.

Reklama

PANGRAM

ZNACZENIE: Krótkie zdanie zawierające wszystkie litery alfabetu.

UŻYCIE: Pangram może być zabawą słowną, często jest jednak również wykorzystywany do sprawdzania poprawności danych tekstowych, poprawności wyświetlania lub drukowania znaków itp. Szczególnie dopracowane pangramy zawierają każdą literę tylko raz.

PRZYKŁAD: „Dość błazeństw, żrą mój pęk luźnych fig” (L. Jakubowicz; „Wiadomości Literackie”, nr 1, 1936, str. 7)

ETYMOLOGIA: gr. pan gramma – każda litera.

PAREIDOLIA

ZNACZENIE: Zjawisko dopatrywania się znanych kształtów w przypadkowych szczegółach, przeważnie przy pełnej świadomości ich nierzeczywistego charakteru.

UŻYCIE: Znanymi przykładami pareidolii są: dopatrywanie się wizerunku diabła we włosach królowej Elżbiety II na portrecie znajdującym się na kanadyjskich banknotach jednodolarowych z 1954 roku oraz na kilku zdjęciach przedstawiających dym wydobywający się z płonącego budynku World Trade Center, a także dostrzeganie rzeźby twarzy w fotografii jednego z wypiętrzeń na Marsie. Częstym źródłem pareidolii jest obserwacja chmury, która dla oglądającego przypomina kształtem postacie ludzi, zwierząt. Zjawiskiem tym można tłumaczyć również niektóre rzekome objawienia, jak układ plam czy cieni na szybie, drzewie czy innym tle wydający się obrazem Matki Boskiej, Jezusa czy innych postaci religijnych. Tutaj kilka przykładów „ukrytych” twarzy.

PRZYKŁAD: Pareidolia może też dotyczyć zjawisk słuchowych – niektórzy odczytują tajne wiadomości, gdy puszczają nagrania głosu od tyłu.

ETYMOLOGIA: gr. para – zamiast + eidōlon – obraz, kształt.

KONWENTYKIEL

ZNACZENIE: Żartobliwe określenie zebrania jakiejś organizacji, stowarzyszenia.

UŻYCIE: Konwentykiel najczęściej jest poufny, tajemny, z reguły dotyczy spotkania np. partii politycznej. Kiedyś określało się w ten sposób także tajne zebranie sekty religijnej.

PRZYKŁAD: Na wieczór panieński chciały jej zorganizować niespodziankę, spotkały się więc na konwentyklu.

ETYMOLOGIA: niem. Konventikel – tajne zebranie.

DEMINUTYW

ZNACZENIE: Inaczej wyraz zdrobniały.

UŻYCIE: Najczęściej funkcją deminutywu jest zabarwienie pozytywne, pieszczotliwe, wyraża on akceptację, czasem podziw wobec zjawiska, przedmiotu, osoby. Deminutyw użyty w określonym kontekście może mieć zabarwienie negatywne, a nawet pogardliwe np. gdy powiemy o dziewczynie, że jest głupiutką gąską.

PRZYKŁAD: Rozbrajają mnie ludzie, którzy deminutywy stosują w każdym możliwym zdaniu. Ostatnio dostałam zaproszenie na „kawkę lub winko na naszym tarasiku, jak tylko wrócimy z nartek”. Nie, dziękuję…

ETYMOLOGIA: łac. deminutivum – zdrobnienie.

LANDSZAFT

ZNACZENIE: Obraz przedstawiający pejzaż.

UŻYCIE: Landszaft to żartobliwe określenie kiczowatego dzieła przedstawiającego krajobraz.

PRZYKŁAD: Przyjechał do Polski na Euro i koniecznie chciał wrócić z pamiątką. Jego wybór padł na uroczy landszaft sprzedawany na starówce.

ETYMOLOGIA: niem. Landschaft – okolica, krajobraz.

OINOMANCJA

ZNACZENIE: Wróżenie z wina.

UŻYCIE: Praktykując oinomancję należy rozlać wino (tak, zgadzam się, straszne marnotrawstwo…), a następnie przyjrzeć się kształtom jakie tworzy, np. na obrusie lub dywanie (dla rozrzutnych) lub na stole. W przypadku szampana można pokusić się o wróżenie z bąbelków, jakie unoszą się w kieliszku: jeśli poruszają się chaotycznie – wróży to okres pełen zmian, niewykluczony burzliwy romans; jeśli bąbelki unoszą się prosto do góry – zapowiada to szczęście, pomyślność i spokój w rodzinie, a osobom w nieformalnych związkach wróży ślub; krzyżujące się bąbelki to z kolei znak, że z finansami trzeba będzie uważać.

PRZYKŁAD: Nie lubi próżnować w wolne od pracy dni, długi weekend wykorzystał więc na oinomancję połączoną z degustacją. Z wróżb wynikło, że wkrótce zmieni profesję i zostanie rumpologiem.

ETYMOLOGIA: gr. oínos – wino.

RUMPOLOG

ZNACZENIE: Osoba wróżąca z pośladków.

UŻYCIE: Rumpologia to dziedzina wróżbiarstwa pozwalająca odczytać tajniki ludzkiej osobowości, a także przyszłość człowieka na podstawie kształtu jego pośladków, a także dołków i nierówności na nich występujących. Przykładowo osoba z pupą o kształcie jabłkowatym charakteryzować ma osobę charyzmatyczną, energiczną i kreatywną, a okrągła – optymistę. Rumpologię rozpropagowała Jackie Stalone, matka aktora Sylvestra. Wróżyć można na podstawie fotografii pośladków, jednak eksperci w tej dziedzinie zachęcają do bezpośredniego kontaktu z rumpologiem – przewidywania są wówczas dokładniejsze.

PRZYKŁAD: To słowo to nie primaaprilisowy żart (przypada w niedzielę). Najbardziej znanym polskim rumpologiem jest Kazimierz Olszewski, który czytając przyszłość z pup przewiduje, że koniec świata nastąpi jeszcze w tym roku.

ETYMOLOGIA: Neologizm pochodzący od ang. rump – pośladki.

BUMAGA

ZNACZENIE: Inaczej dokumenty.

UŻYCIE: Bumaga to żartobliwe określenie dokumentów urzędowych. Określenie wywodzi się prawdopodobnie z czasów, gdy Polska znajdowała się pod wpływami radzieckimi, i w ten zrusycyzowany sposób zaczęto nazywać dokumenty.

PRZYKŁAD: Wystałam się do okienka, żeby odebrać bumagę, w której okazało się, że zrobiono literówkę w moim nazwisku, więc będę musiała wystać swoje ponownie.

ETYMOLOGIA: ros. бумага [bumaga] – papier.

PALINDROM

ZNACZENIE: Wyraz lub zdanie, które czyta się tak samo normalnie, od lewej do prawej, jak i wspak, od strony prawej do lewej.

UŻYCIE: Współcześnie palindromy pełnią funkcję gry słownej. Prawdopodobnie tak było też w przeszłości, możliwe jednak, że miały też znaczenie magiczne lub odgrywały rolę szyfru.

PRZYKŁAD: Kobyła ma mały bok. Łoi nas anioł. Ikar łapał raki. A to idiota! Ktoś ma własną propozycję?

ETYMOLOGIA: gr. pálin – w tył, przeciw, odwrotnie.