ZNACZENIE: Inaczej język potoczny.
UŻYCIE: Język wernakularny przeciwstawia się językowi urzędowemu (np. język nahuatl, a język hiszpański w Meksyku), czy językowi standardowemu (dialekt bawarski, a standardowy język niemiecki).
PRZYKŁAD: Mimo że cała społeczność opowiadała się za uczeniem dzieci w języku wernakularnym, ostatecznie na wszystkich szczeblach edukacji wprowadzono lekcje w języku urzędowym.
ETYMOLOGIA: łac. vernaculus – rodzimy, domowy.
ZNACZENIE: Inaczej deszczowy.
UŻYCIE: Pluwialny okres to czas zwiększonych opadów deszczu, a jezioro pluwialne to takie, które powstało właśnie w wyniku opadów.
PRZYKŁAD: Miejmy nadzieję, że w tym roku lato będzie słoneczne i długie, a pluwialna jesień w ogóle nie nadejdzie.
ETYMOLOGIA: łac. pluvialis – znaczenie jak wyżej.
POPRAWNIE: Ortodoksalny to przymiotnik określający tę fazę snu, w której nie występują marzenia senne (w przeciwieństwie do snu paradoksalnego).
Ortodoksyjny to z kolei inne nazwanie ściślej wierności doktrynie, dogmatowi, zwłaszcza w ujęciu religijnym. Zachowanie ortodoksyjne charakteryzuje się rygorystycznym przestrzeganiem jakiegoś kodeksu zasad.
BŁĘDNIE: Stosowanie wyrazów wymiennie lub na odwrót.
DLACZEGO TAK?: Oba wyrazy pochodzą od greckiego orthós – prosty, słuszny, prawdziwy.
ZNACZENIE: Wym. [parti pri], w pierwszym wyrazie akcent na koncowe ‚i’; inaczej uprzedzenie.
UŻYCIE: Parti pris to z góry powzięte zdanie, opinia czy pogląd, którego nie chce się zmienić. W liczbie mnogiej: partis pris. Również w znaczeniu przymiotnikowym.
PRZYKŁAD: Ta dyskusja nie ma sensu; ty ze swoim parti pris jesteś całkowicie zamknięty na logiczne argumenty.
ETYMOLOGIA: fr. parti pris – znaczenie jak wyżej.
ZNACZENIE: Inaczej deszczowy.
UŻYCIE: Pluwialny to synonim czegoś związanego z deszczem; przykładowo pluwialny okres to czas zwiększonych opadów deszczu, a jezioro pluwialne to takie, które powstało właśnie w wyniku zwiększonych opadów.
PRZYKŁAD: Słowo dnia właśnie wróciło z wakacji i wierzy, że w tym roku uda mu się zaczarować pogodę i pluwialna jesień w ogóle nie nadejdzie.
ETYMOLOGIA: łac. pluvialis – znaczenie jak wyżej.
ZNACZENIE: Inaczej napuszony, pompatyczny.
UŻYCIE: Grandilokwencja to górnolotny, bombastyczny styl i/lub sposób mówienia. Charakteryzuje się używaniem szumnych, napuszonych zwrotów oraz stosowaniem frazesów.
PRZYKŁAD: Im dłużej słuchała politycznej debaty, tym bardziej była przekonana, że zebrani to zgraja grandilokwentnych krętaczy.
ETYMOLOGIA: wł. grandiloquenza – znaczenie jak wyżej.
ZNACZENIE: Inaczej karny.
UŻYCIE: Punitywny to także synonim karalnego lub karzącego; także służacego jako kara.
PRZYKŁAD: Izolacja podejrzanego miała być formą jego terapii. Jak tłumaczył sędzia, nie miała charakteru punitywnego.
ETYMOLOGIA: łac. punire – karać.
ZNACZENIE: W odniesieniu do języka: ojczysty, rodzimy.
UŻYCIE: Język wernakularny przeciwstawia się językowi urzędowemu (np. język kurdyjski a język turecki w Turcji), czy językowi standardowemu (dialekt bawarski a standardowy język niemiecki).
PRZYKŁAD: Mimo że cała społeczność opowiadała się za uczeniem dzieci w języku wernakularnym, ostatecznie na wszystkich szczeblach edukacji wprowadzono lekcje w języku urzędowym.
ETYMOLOGIA: łac. vernaculus – rodzimy, domowy.
ZNACZENIE: Wyróżnienie nadawane przez kulinarny przewodnik Michelin restauracjom, które są „dobre i tanie” (dodajmy: tanie, jak na standardy Michelin).
UŻYCIE: Przewodniki Michelin ukazują się od ponad 100 lat. Pierwszy opublikowany został w 1900 roku i miał być pomocny dla kierowców przy remontowaniu ich samochodów, znajdowaniu zakwaterowania i miejsc, w których można dobrze zjeść podczas podróży i zwiedzania. Najbardziej znany i prestiżowy jest przewodnik czerwony. Przyznawane są w nim gwiazdki restauracjom: od jednej do trzech. Najwięcej trzygwiazkowych restauracji jest we Francji. Wyróżnienie Bib Gourmand jest mniej prestiżowe niż gwiazdki, wskazuje jednak warte odwiedzenia restauracje, które serwują dobre jedzenie, a nie zruinują kieszeni.
PRZYKŁAD: Dziś Michelin ogłosił swoją coroczną listę wyróżnionych restauracji. Z polskich, jedną gwiazdkę utrzymało Atelier Amaro, a wyróżnienie Bib Gourmand przyznano warszawskim Butchery&Wine oraz Brasserie Warszawska. Śpieszcie rezerwować!
ETYMOLOGIA: fr. bib – skrót od nazwy maskotki Michellin: Bibendum lub Bibelobis + gourmand – wybredny.
ZNACZENIE: Kolor ciemnoszary.
UŻYCIE: Marengo to kolor nieco jaśniejszy od grafitowego. To również gruba wełniana tkanina używana do szycia np. płaszczy. Marengo to także imię słynnego konia, jakiego Napoleon dosiadał m.in. w zwycięskiej bitwie pod Marengo (1800 r.). W jej wyniku Austriacy wycofali się z Włoch. Wyraz jest nieodmienny.
PRZYKŁAD: Na dzisiejszą przejażdżkę ubrała się w tonacji marengo.
ETYMOLOGIA: Od nazwy miasta Marengo we Włoszech.
Słowo Dnia 